Inleiding Flak 88: Als laatste schakel in de luchtverdediging.
De grondslag tot verdediging tegen een luchtaanval is:
– het waarnemen van de aanvallende vliegtuigen,
– het informeren van de meldposten, de vliegrichting, het mogelijke doel van de aanval, de vlieghoogte en het vliegtuigtype.
– de keuze van één of meerdere vliegvelden vanwaar de ‘interceptors’, dag- of nacht jachtvliegtuigen kon laten opstijgen.
– het paraatheid stellen van de Flak eenheden, die in de waarschijnlijke vliegroute lagen.
De besluitvorming werd verkregen door het verzamelen van alle meldingen en posities van de vliegtuigen en hun richting, deze gegevens kwamen voornamelijk van de twee grote radarstellingen ‘Tiger’ op Terschelling en ‘Biber’ op het eiland Voorne.
plaatsen van het stuk 88 munitievoorraad inbrengen granaat
Het laatste woord komt toe aan de 8.8-cm Flak 18/36/37, ‘het Flugabwehrkanon’, uit 1936, was de vervroegde voorloper van het befaamde Duitse 88 mm kanon. Dit geschut zou het uitgangspunt worden voor verschillende Duitse luchtdoel- en antitankwapens, gedurende WO II.
De effectieve dracht bedroeg in eerste instantie 8000 meter. Het kanon was mobiel en direct geschikt tot vuren, na het afnemen van de wielen.
In de eindfase van WO II maakten de geallieerden op onaangename manier kennis met 8.8-cm-Flak 41, toen deze zich op het onderstel van een ‘Panthertank’ op de slagvelden presenteerde (o.a. in Noord-Brabant).
De Duitse Flak-artillerie
Het wapen, de inzet en resultaten van speciale commando’s , gedurende wereldoorlog II.
Flak geschut, ( Flugabwehrkanonen) de types:
– de 2-cm-Flak 30-38, standaardwapen van de lichte luchtdoelartillerie.
In gebruik bij de lichte Flak-batterijen, de afdeling van de 14de Compagnie van het Panzergrenadiers-Regiment en de Artillerie-Regimenten.
– de 2cm-Flak 30-38, vierlinggeschut, in gebruik bij gemotoriseerde tankcolonnes. Transport middels een speciaal gemotoriseerd rijdend onderstel.
– de 3.7-cm-Flak 18-37, standaardwapen voor verschillende Flak-afdelingen. In gebruik bij lichte Flak-Batterijen en gemotoriseerde afdelingen.
– de 3.7-cm-Flak 43, was een doorontwikkelde 3.7-cm-Flak 18/37, ingezet als Flak-tank en als tweeling op gemotoriseerd tankonderstel.
– de 5-cm-Flak 41, nieuw ontwikkeld, doch weinig ingezet.
– de 8.8-cm-Flak 18/36/37, was de hoofdbewapening van de zware Flak. Een universeel wapen met uitstekende eigenschappen. Gegevens:
Lengte van de schietbuis 4.92 m.
Gewicht zonder schild 5510 kg.
V/O 840 m/sec.
Schoten 15-20 per min.
Reikwijdte hoog 9750 m.
Reikwijdte vlak 14800 m.
Hoog richtveld van: – 3 bis + 85
Vlakbaan richtveld: 2 keer 360
Munitie:
– granaten met tijdontsteking tegen luchtdoelen. Voor het inschieten, granaten met een vertraagd springpunt.
– schokbuisgranaten tegen gronddoelen met instelbare vertraging.
– pantser doorborende granaten met lichtspoor.
gewicht van de granaat 9.50 kg.
Met een drijflading van 2.55 kg. (Nitropenta)
Het geheel is verplaatsbaar op twee speciale wagens met lieren door 8- of 12tons tractoren. Het geschut stond bij de Flak Afdelingen bekend, als Schwere Batterien.
De 8.8-cm-Flak 41, was een verbeterd wapen, met grotere reikwijdte. Het stuk was gemotoriseerd door het op een onderstel van een Panthertank te monteren, later verschoot het kanonpantser doorborende munitie.
De 10.5-cm-Flak 38/39, diende vooral in het oorlogsgebied van het thuisfront.
de 12.8-cm-Flak 40, was het zwaarste type tijdens de WO II, werd ingezet in omgevingsgebieden van grote steden en in de steden met Flak-torens, waar zij als Flak-tweelingen waren opgesteld.
Reikwijdte: 14.800 m hoog en 22.700 m vlak baan.
Gezamenlijk aantal afgeschoten vijandelijke vliegtuigen,
door Duitse Flak-Artillerie, tijdens WOII
2400 door Infanterie eenheden
,,2600 ,,Legergroepen
,, 2500 ,, Flak-Eenheden van de Rijksarbeidsdienst
,, 2500 ,, Flak-Waffen-SS
,, 5800 ,, Flak-Kriegsmarine
,, 23000 ,, Flak- Luftwaffen:
————-+
36000 afgeschoten vliegtuigen totaal
Verdeeld in 17700 Sovjet Russisch vliegtuigen
9000 Brits/en Dominions ,,
8400 Amerikaans,,
800 Franse ,,
100 Diverse ,,
transport Flak 88 rust na transport nachtelijke actie
Flak- en de Politietroepen.
In het algemeen zal het niet bekend zijn dat bij de Duitse politie, in de laatste oorlogsjaren,’ Flak-Einheiten’ bestonden. In de zomer van 1941 werd een eerst formatie Flak-Abteilung samengesteld, uit het politiekorps van Weimar. De afdeling beschikte over een Staf-Batterij, een zware 8,8 cm, een middel 3.7 cm en een lichte 2cm batterij. De officieren en manschappen, die niet opgeleid waren voor dit doel, werden op de school de van de Luftwaffenflak opgeleid. Uitgebreid werd ingegaan op de samenwerking met de luchtstrijdkrachten.
Al in september 1941 werd de Politiedivisie in Rusland ingezet. Ten tijde van de stellingoorlog rond Leningrad, was de afdeling ondergebracht in gegraven grondstellingen. Bij de zware gevechten aan de Wolchow (Wolga) – Kessel, verloor de divisie haar commandant; delen van de afdeling werden als infantristen ingezet.
In 1942 werd de Politiedivisie ter beschikking gesteld aan het hoofdbureau van de Waffen-SS en fungeerde onder de naam: 4. SS-Polizeidivision. Tot in de herfst 1943 nam de divisie deel aan de zware verdediging van Leningrad om daarna te worden teruggenomen op Debica (voormalig Tsecho-Slowakije) voor recuperatieverlof, waarna verdere inzet in Oost-Europa volgde.
De Flak onder de Reichsarbeitsdienst RAD
In 1943 werden enige Flak-Batterijen en daarna grote afdelingen van de Luftwaffen, Kriegsmarine en de Waffen-SS, door eenheden van de Rijksarbeidsdienst (RAD) overgenomen. In het begin waren de posten van officieren en specialisten door de Flak-artilleristen van het veldleger bezet, maar na de overname werden deze functies overgenomen door de RAD-Flakeenheden.
Een van de eerste echte RAD batterijen was de 4/888, een 3,7 batterij, onder de commandant Becker. De opstelling vond plaats in september 1943 in Oldenburg en tijdens de jaarwisseling 1943/1944, volgde Flensburg met twee zware ‘Luftwaffen Batterien’. Eerste inzet van deze batterij was op 18/01/1944, op dezelfde dag kon men het eerste afgeschoten vliegtuig noteren.
In oorlogssituatie ontwikkelde zich 420 zelfstandige RAD-Flak-Batterien, die hoofdzakelijk haar stellingen in het thuisfrontgebied hadden; maar van het begin voorjaar 1944 werden deze ook opgericht in de westelijke bezette gebiedsdelen, vooral langs de Atlantische kust de z.g. Neue-Westwall.
Tijdens de terugtocht van het Duitse leger in 1944, namen enkele deels gemotoriseerde batterijen deel aan de verdediging van het Rijksgebied. Hier komen we Flak-Batterie 162, onder commandant Kaelbe tegen, die bij de Kampfgruppe ‘Groszdeutsland’ en de 15. Panzer-grenadier-Division, betrokken was tijdens de gevechten rond Bremen.
In de herfst van 1944, nam de RAD de Flakbescherming van Obersalzberg over, het z.g. ‘Führergebiet’. De daartoe ingezette SS-Flak-Abteilung ‘B’, waren geselecteerde militairen. De afdeling beschikte over een eigen staf.
De enige luchtaanval op Obersalzberg vondplaats op 26/04/45. De RAD-Flak-Abteilung; schoot drie vijandelijke vliegtuigen af maar kon niet verhinderden, dat de ‘Berghof’ in puin werd gelegd. De aanval kostte aan 80 manschappen van de RAD het leven en er was een onbekend hoog aantal gewonden.
Ondanks een onvolledige rapportage, kan men een gezamenlijk aantal van 2500 afgeschoten vliegtuigen en 100 vernietigde vijandelijke pantsers op het conto van de RAD schrijven.
De Duitse legerafdelingen, zullen hun RAD- Kameraden vanwege hun hoge prestaties en hun bereidheid tot inzet, altijd als hun wapenbroeders blijven zien.
.
Algemeen Dagblad: Rockanje20/01/14.
Melding van het opgraven van een stuk roestig ijzer in het duin van Rockanje. Gespannen kijken een aantal mannen van de Stichting ‘Biberbunker’ toe hoe het onderst deel van een Flak-affuit langzaam boven de grond wordt gehesen.
Heden ten dage kunnen wij hier spreken van een unieke vondst, het meeste oorlogstuig zou inmiddels toch geruimd moeten zijn. Honderden van dit soort kanonnen stonden, gedurende WOII opgesteld langs de Atlantische Kust, ‘De ‘Neue-Westwal’.
Volgens voorzitter Langendoen hebben wij hier te doen met het onderstel van een 3.7-cm-Flak 18/37, of te wel met een ‘Flugabwehrkanon’.
Na een grondige schoonmaakbeurt en conservering, gaat de stichting, op zoek naar nog missende onderdelen en technische tekeningen van het kanon. (Hebt u zo’n tekening, laat het de webmaster weten).
Langendoen hoopt uiteindelijk de complete Flak, bij de Biberbunker te exposeren. 
Gegevens van de 3.7-cm-Flak 18/37.
Standaardwapen van de middel zware Flak.
Totaal gewicht: 1950 kg
V/o: 820 m/sec
Vuursnelheid : 80 schoten / min
Bereik: hoog / vlak 4000 m / 6500 m
Richtveld rondom: 360
Richtveld verticaal van: -5 tot + 85
Richtmiddelen: Flak – Visier 33 en37
Munitie:
– Explosie granaten met lichtspoor, contactontsteking instelbaar van 3500 m
– Pantsergranaten
– Fosforgranaten, met en zonder lichtspoor.
transport:
Door artillerietrekkers Kfz-6,of 7. Toegepast bij lichte Flak-batterijen
Bronnen; Die Deutsche Flakartillerie, durch Heinrich Gottke.
Der Landser. Erlebnisberichte zur Geschichte des Zweiten Weltkrieges.
Weapons. Copyricht: Diagram Visual Information Ltd. 1980. Uitgeverij
Helmond B.V.
Internet foto’s: artikel Flak 88
Hellevoetsluis: 23/01/14
Auteur: J.C.H. Jansen.
Redactie: A.C. Pieké.
bewerking illustraties: A.C. Pieké